نقد عقل در مدارس حدیثی میرداماد و صدرالمتالهین جلد دوم فلسفه عقل اثر جناب آقای محمدعلی اردستانی و منتشر شده توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی می‌باشد.

فلسفه عقل شناخت مابعدطبیعی عقل است و به استخراج و تحلیل تبیین و احکام و عوارض و خصوصیات مابعدطبیعی عقل می‌پردازد.

فلسفه ناظر به هستی، یا بیانگر عوارض ذاتی و کلی وجود عام است، یا بیانگر عوارض ذاتی و کلی وجودهای خاص است که از این دومی، به عنوان مباحث تقسیمی فلسفه یاد می‌شود. مهم‌ترین پرسش‌های پیش‌رو برای شناسایی عقل از این قرار است: اطلاقات عقل چیست؟ عقل برچند قسم است؟ عقل انسانی چه مراتبی دارد؟ عقل چه اعتباری در دستگاه شناخت دارد؟ خرد ورزی یا تعقل چیسیت؟ شناخت عقل از جنبه‌های گوناگون، نتیجه پاسخ به این پرسش‌هاست.

گزیده کتاب فلسفه عقل جلد 2

به نظر صدرالمتالهین، عقل در انسان ، قطبی است که مدار در حرکات فکری و انظار عقلی برآن است و آن، اصل قوای مدرکه و محرکه و مرکزی است که مدارک و حواس به آن باز می‌گردد و نوری است که به‌وسیله آن در تاریکی‌های دنیا و آخرت اهتدا می‌شود و به وسیله آن، بر تصویب درستکار و تخطنه خطاکار و تحقیق حق و ابطال باطل احتجاج می‌شود.

صدرالمتالهین در راستای اهمیت پرداختن به عقل و تاسیس علمی درباره آن، پس از اینکه معانی و اطلاقات عقل را بیان می‌کند، اندیشمندان و متفکران و دانشمندان را مورد خطاب قرار می‌دهد که تمامی معانی متباین و تشکیکی لفظ «عقل» را امر واحدی که همه در آن مشترک‌اند، جمع می‌کند و آن امر این است که عقل نه جسم است و نه صفت جسم و نه جسمانی از آن جهت که جسمانی است، و به دلیل اشتراک این معانی در این مفهوم، می‌توان عقل راموضوع برای علم واحدی قرار داد و برای آن کتاب واحدی وضع کرد که از احوال اقسام آن و عوارض ذاتی آن بحث می‌کند، چنان که در کتاب عقل و جهل اصول کافی چنین است.

صفحات کتاب :

329

کنگره :

BBR 55

دیویی :

189/1

کتابشناسی ملی :

8971722

شابک :

978_ 600_108_531_4

سال نشر :

1401